Przełęcz Stelvio (Passo dello Stelvio), najwyższa przejezdna przełęcz we włoskich Alpach Wschodnich 2758 m n.p.m. Przez przełęcz przebiega, wybudowana w latach 1820–1825, droga łącząca miejscowość Stelvio (na północnym wschodzie) z Bormio (na południowym zachodzie). Droga nosi nazwę SS38.
Na podjazd od strony północnej prowadzi droga o długości 24,3 kilometra przy średnim nachyleniu 7,4 procent, zawierająca 48 ponumerowanych zakrętów. Daje to rzadko spotykane na innych alpejskich drogach przewyższenie trasy wynoszące ponad 1800 metrów. Podjazd od strony południowo-wschodniej liczy 21,5 kilometra przy średnim nachyleniu 7,1 procent (różnica wysokości to 1533 metry).
„Przejdźmy do faktów: przełęcz Passo dello Stelvio jest zaraz po Col I’Iseran (nr 92) drugą najwyższą wyasfaltowaną przełęczą Alp. Ta znana wśród motocyklistów trasa łączy Lombardię z Vinschgau i Tyrolem Południowym. Prawie 50-kilometrowa droga została wybudowana w 1826 roku przez cesarstwo austriackie, aby jak najszybciej połączyć Lombardię z innymi częściami państwa. Od tamtej pory bieg drogi został tylko nieznacznie zmieniony i dlatego stanowi świadectwo dorobku techniki i metod planowania sprzed prawie dwustu lat! Jeszcze do dziś w północno-wschodniej części, która liczy 48 wiraży, znajdują się pozostałości posterunków z przebiegającego tu niegdyś frontu. Jeśli wierzyć oficjalnym opisom, droga jest w całości wyasfaltowana. W rzeczywistości napotykamy wyrwy wielkości kasku, najczęściej zlokalizowane na samym środku zakrętów oraz miejscami będący już tylko wspomnieniem kruszący się mur zabezpieczający trasę. Plus ostre zakręty.
W szczycie sezonu letniego na przełęczy panuje wzmożony ruch i to nie tylko jednośladów, lecz także niezbyt dobrze radzących sobie w tych warunkach kierowców samochodów osobowych, które stwarzają często zagrożenie na drodze. Nie zmieni tego nawet planowane od dawna wprowadzenie opłaty za przejazd. Przełęcz słynie bowiem z niezwykle urokliwych krajobrazów. Teren dookoła Stelvio jest od 1935 roku parkiem narodowym – flora i fauna są tutaj objęte szczególną ochroną.
Rada dla mniej doświadczonych motocyklistów: południowo-zachodnia część, od strony Bormio, a także wjazd przez Umbrailpass (nr 65) są łatwiejsze do pokonania. W ten sposób możecie uwiecznić się na pamiątkowym zdjęciu na szczycie bez śladów przerażenia w oczach.”[1]
W telegraficznym skrócie:
-
- Nazwa: Passo dello Stelvio
- Kraj: Włochy
- Najwyższy punkt: 2758 m
- Liczba zakrętów: z Bormio do Prato – 82; z Bormio do Sta.Maria – 63 (łącznie z Umbrailpass)
- Długość trasy: z Bormio do Prato – 54 km; z Bormio do Sta.Maria – 32 km
- Poziom trudności: średni do bardzo trudny
- Zamknięte: od grudnia do maja
Źródło:
[1] Heinz E. Studt, 100 przełęczy alpejskich na motocyklu. Najpiękniejsze trasy Alp Wschodnich i Zachodnich., FAR AWAY, Warszawa 2014, s. 152.